Dichromian amonu - otrzymywanie PDF Drukuj Email

Dichromian amonu jest związkiem znanym większości pirotechników i chemików, nawet początkującym. Jest on najlepszym materiałem na imitację wulkanu - oprócz iskier i czerwonego płomienia (a raczej żaru) wydzielają się duże ilości popiołu oraz "bomby lawowe". Można go "odpalić" nawet od zapałki, choć łatwiej zrobić to kawałeczkiem magnezu lub zimnym ogniem. Związek ten można nabyć w wielu sklepach chemicznych, aczkolwiek jest on bardzo czysty a co za tym idzie drogi. Tańszym sposobem jest otrzymanie go z dichromianu potasu bądź tlenku chromu (VI).


Odczynniki

  • Dichromian potasu (K2Cr2O7)
  • Amoniak (NH3 (aq)) 25%
  • Kwas siarkowy (H2SO4) 98%

Skąd to wziąć?
Dichromian potasu najlepiej zakupić na forum, można również dostać w czystości technicznej w niektórych sklepach chemicznych. Dichromianu "cz" raczej nie opłaca się stosować, gdyż jest dość drogi - jeśli nie mamy dostępu do chemikaliów technicznych można kupić od razu tlenek chromu (VI) czyli bezwodnik chromowy. Amoniak i kwas siarkowy dostaniemy za małe pieniądze w sklepie chemicznym.

Sprzęt

  • Zlewki
  • Bagietka
  • Większa zlewka lub miska na łaźnię chłodzącą
  • Cylinder miarowy
  • Waga

Na początku trzeba otrzymać z dichromianu potasu bezwodnik chromowy. Aby to zrobić, przyrządzamy roztwór stężony dichromianu - w 100 ml wrzącej wody rozpuszczamy uprzednio odważone 95,4 g dichromianu. Zlewkę z roztworem ustawiamy w jakimś garnku lub na talerzu (może wykipieć przy następnym kroku). Do wciąż gorącego roztworu dodajemy kwas siarkowy w ilości około 1.6 ml na każdy gram dichromianu - czyli w naszym przypadku 152,6 ml. Kwas dodajemy powoli, małymi porcjami, stale mieszając. Rozpocznie się burzliwa reakcja przebiegająca według równania:

K2Cr2O7 + H2SO4 -> K2SO4 + 2CrO3 + H2O

Wytrącają się kryształy bezwodnika chromowego. Nie wylewaj cieczy znad osadzonego bezwodnika - jest to chromianka. Stanowi ona niezwykle potężną mieszaninę czyszczącą, idealną do usuwania starych zanieczyszczeń i osadów. Najlepiej zachować ją w osobnej butelce (nie może być ona ze zwykłego szkła - musi to być szkło laboratoryjne). Bezwodnik chromowy najlepiej przyrządzić na zapas, nawet jeśli nie zamierzamy całego zużyć do produkcji dichromianu amonu - przydaje się on do różnych celów.
Po otrzymwaniu bezwodnika nie przemywaj go przypadkiem wodą, bo łatwo się w niej rozpuszcza. Do następnego kroku weź 100 g poprzednio otrzymanego bezwodnika. Prawdopodobnie będziesz musiał zrobić go na dwie partie. Rozpuść CrO3 w 100 ml wody. Następnie dodaj 60 ml amoniaku. Jednak po dodaniu 50 ml zwolnij tempo dodawania (dodawaj po kropli), aby roztwór przybrał pomarańczowe zabarwienie. Gdy już dodasz amoniak, zatężaj roztwór na łaźni wodnej, aż zaczną się tworzyć kryształy. Gdy to się stanie, przelej roztwór do zlewki i szybko schłódź do jak najniższej temperatury - najlepiej za pomocą mieszaniny sól + lód + woda lub chlorek wapnia + sól + woda. Od stopnia schłodzenia będzie zależała ilość otrzymanych kryształów. Gdy już ochłodzisz ciecz przesącz ją na zimno. Otrzymane kryształy stanowią dichromian amonu. Można je dodatkowo oczyścić przez rekrystalizację z wody.

Bezpieczeństwo
Podczas syntezy operuje się gorącymi i bardzo żrącymi roztworami. Jeśli je rozlejesz, żadne rękawiczki cię nie ochronią, dlatego zachowaj jak największą ostrożność - najlepiej unikaj przelewania gorących roztworów. Dichromian potasu i amonu są silnie rakotwórcze, dlatego kontakt z nimi powinieneś ograniczyć do minimum.

Artykuł napisał:
Tweenk