Aby wywołać ogień, muszą jednocześnie zaistnieć trzy czynniki takie jak:
- ciało palne,
- obecność tlenu,
- wysoka temperatura.
Proces spalania wywołuje się wtedy, gdy ciało palne, połączone z tlenem osiągnie odpowiednio wysoką temperaturę.
Istnieją również ciała palące się bez tlenu np. proch, środki zapalające takie jak termit (Termit, ferromit, mieszanina tlenku żelaza(II) diżelaza(III) Fe3O4 i glinu używana do spawania i jako bojowy środek zapalający...).
Charakterystyka palących się ciał oraz grup pożarów
Ze wzglądu na rodzaje palących się ciał pożary możemy podzielić na 5 grup, oznaczanych dużymi literami A, B, C, D, E.
Grupa |
Rodzaj pożaru | Środek gaśniczy |
A | Ciała stałe gł. Pochodzenia organicznego (papier, węgiel drewno, mogą być również tworzywa) | Woda, piana, proszek gaśniczy, CO2* |
B |
Ciecze palne i substancje topiące się |
|
C |
Gazy (metan, propan) |
Proszek gaśniczy, CO2 |
D |
Metale (magnez, sód, potas) |
Piasek |
E |
Pożary grup: A, B, C, D występujące w pobliżu urządzeń elektrycznych pod napięciem |
Proszek gaśniczy, CO2 |
*- CO2 - Dwutlenek węgla
Poszczególne ciała palą się w różny sposób, co wynika z ich stanu skupienia. Gazy spalają się całą swoją objętością, wymieszane wcześniej z tlenem wybuchają z dużą siłą. Ciecze palą się powierzchniowo, nagrzewając zewnętrzną warstwę, co powoduje jej parowanie. Ciała stałe palą się również powierzchniowo, przy większej ilości tlenu palą się szybciej, przy ich spalaniu mogą się wydzielać palne gazy.
Środki gaśnicze
Środek gaśniczy – substancja używana do likwidacji pożarów. Środki gaśnicze: woda, piana, piasek, Proszek gaśniczy, CO2
I. Woda jest substancją niepalną, wsiąka w palące się ciała chłodząc je i odbierając im ciepło para wodna powstająca w czasie zetknięcia z gorącym przedmiotem hamuje palenie.
Woda jest uniwersalnym środkiem gaśniczym, Jednak Nie wolno jej używać do gaszenia:
- Instalacji elektrycznych, pod napięciem,
- Płynów łatwopalnych lżejszych od wody gdyż opadnie ona na dno, a substancje palące się mogą rozbryzgnąć się dokoła,
- Sodu, Karbidu, Potasu woda powoduje wydzielenie łatwopalnych gazów,
- Wapna palonego, które w kontakcie, z H2O zwiększa swoją temperaturę,
- Substancji palących się w postaci żaru, ponieważ woda rozrzuca płonące drobiny,
- Cennych przedmiotów woda przyśpieszy ich zniszczenie (np. książki w bibliotece).
II. Piana Gaśnicza substancja ta powstaje, poprzez wymieszanie środka pianotwórczego piano twórczego wodą i powietrzem lub środków zasadowych z kwasami. Tłumi płomienie izoluje od powietrza i zmniejsza temperaturę.
III. Piasek odcina dostęp tlenu zmniejsza powierzchniowo temperaturę palącego się ciała i zapobiega się jego rozpryskiwaniu. Niewolono go stosować do maszyn cennej aparatury precyzyjnej, cieczy w zbiornikach łatwopalnych.
IV. Proszki gaśnicze drobno zmielone sole nieorganiczne. Służą do gaszenia przedmiotów palących się z wysoką temperaturą, metali lekkich, gazów, cieczy palnych. Nadają się do gaszenia cennych przedmiotów, oraz instalacji pod napięciem. V. Dwutlenek węgla, CO2 Nie niszczy materiałów materiałów nie przewodzi prądu, używa się go do gaszenia, farb, olejów, gazów. Znacznie obniża temperaturę palącego się przedmiotu.
Sprzęt gaśniczy
Gaśnice są przydatne w początkowych fazach pożaru, jej zawartość stanowi środek gaśniczy jest to: piana gaśnicza, proszek gaśniczy lub dwutlenek węgla pod ciśnieniem. Gaśnice dzieli się na trzy rodzaje: Pianowe, Proszkowe i śniegowe. Na gaśnicach i agregatach gaśniczych znajdują się informacje o ich zawartości i zastosowaniu:
- G - gaśnica,
- A – agregat gaśniczy,
- P – Proszek gaśniczy,
- S – dwutlenek węgla,
- W – piana gaśnicza,
- Z – nabój z gazem,
- X – Zawór dźwigniowy,
- 3 – 3 Kg proszku gaśniczego,
- 25 – 25 dm3
wodnego roztworu środka pianotwórczego
- A - do gaszenia pożarów ciał stałych,
- B - do gaszenia pożarów cieczy,
- C - do gaszenia pożarów gazów.
I. Gaśnice i agregaty pianowe mogą być pod stałym ciśnieniem lub zasilane nabojem. Służą do gaszenia pożarów AB. Stosuje się je w tartakach, lakierniach, magazynach papieru. Wnętrze jest wypełnione alkalicznym roztworem wodnego środka pianotwórczego oraz kwasem znajdującym się w podwieszonym pojemniku.
II. Gaśnice i agregaty proszkowe. Gaśnice mogą być pod stałym ciśnieniem bądź zasilane nabojem z CO2 służą do gaszenia pożarów AB lub ABC oraz urządzeń pod napięciem do 1000V. Agregaty proszkowe gaszą pożary grup ABC i urządzenia nawet do 5000V
IV. Gaśnice śniegowe likwidują pożary grup: ABCE. Trzeba chronić je przed nadmiernym przegrzaniem, ponieważ mogą uruchomić się samoistnie. Należy pamiętać że gaśnice śniegowe trzyma się za uchwyt dyszy i specjalną część na części cylindrycznej. Skroplony w niej gaśniczy CO2 wydostając się na zewnątrz oziębia się do -80*C i szybko może odmrozić ręce. Podczas użycia gaśnice trzyma się w pozycji pionowej.
Miejsca w których znajdują się agregaty i gaśnice jest oznaczone znakiem widocznym poniżej:
V. Hydranty są usytuowane wewnątrz i zewnątrz budynku, są zamieszczane w szafkach razem z wężami i prowadnicami. Służą do gaszenia pożarów w pomieszczeniach gdzie można używać do gaszenia wody. Na zewnątrz instaluje się hydranty zewnętrzne które są wykorzystywane przez jednostki straży pożarnej.
VI. koc gaśniczy - wykonany z tkaniny niepalnej o powierzchni ok. 2 m2. Kocem okrywamy źródło ognia, a obrzeża dokładnie dociskamy do podłoża, dzięki czemu ograniczamy dostęp tlenu do palącego sie materiału.
Bw1
Artykuł nadesłany na konkurs.